Milieudefensie is in het ongelijk gesteld tegen Shell. En Donald Trump wordt in de VS toch weer op het schild gehesen. Toch breken er voor de beleggers in olie van ExxonMobil, Shell en BP niet per se mooie tijden aan. Trump heeft een aantal dingen geroepen die nu samenkomen en waar we met Mercurius in de portefeuilles ook iets mee moeten. Trump mag dan een hardnekkige klimaatontkenner zijn, zijn partner in crime Elon Musk kan enig klimaatbewustzijn niet ontzegd worden. Het voelt als een hele gekke combi, dus wat is nou eigenlijk de rationele? Trump is dol op deregulering, om zelfrijdende auto’s uit te kunnen rollen. En Elon Musk is voor SpaceX en aantal andere bedrijven geïnteresseerd in een overheid die makkelijker permissies uitrolt.
Het heenzenden van migranten leidt tot krapte op de arbeidsmark. Musk kan die deels oplossen, onder meer door de ontwikkeling en inzet van robots. Robotisering is een belangrijk thema als je van een overheidsbegroting van 6,5 biljard dollar naar 5 biljard dollar wilt. Dat kan niet zonder een kleinere overheid, en dat betekent: aanzienlijk minder ambtenaren. Die mensen moeten een andere baan krijgen en dát kan weer een deel van het probleem oplossen. Maar of die voormalig ambtenaren er stuk voor stuk trek in hebben om in een spoelkeuken te gaan werken? Dat is nog maar de vraag, en bovendien: robots kunnen juist dat werk ook overnemen. Veel ander werk kan alsnog worden opgepakt door vrijkomende ambtenaren.
Waarschijnlijk spelen er de komende tijd genoeg thema’s waar we ook op de beurs wat mee kunnen. ‘Drill, baby, drill’- Trump wil goedkope energie en dat haalt hij niet uit de hele moeilijke olievelden. De VS is de grootste olieproducent, en wij betrekken er ook steeds vaker ons gas. Als de Amerikanen de kranen echt openzetten en laten pompen, dan komt er goedkope energie en is een diepzeeveld zelfs niet meer nodig. Dan wordt de kostprijs van offshore olievaten uit Brazilië of Suriname minder aantrekkelijk dan olie uit verschillende nieuwe plekken in de VS, bijvoorbeeld in natuurreservaten. Dat heeft wel implicaties voor oliebedrijven en uiteindelijk biedt het nog meer ruimte aan nucleaire energie.
Goedkoopste producent
Als er inderdaad meer olievelden in productie gaan in de Verenigde Staten, kan dat ertoe leiden dat Saoedi-Arabië als goedkoopste producent een heel hoge sociale prijs moet betalen: het land produceert het goedkoopst, maar elk vat moet wel een deel van de begroting dekken: de olie-inkomsten vormen het volledige inkomen waarmee onderwijs, het leger en de gezondheidszorg gedekt moeten worden. En als Trump de prijs verder omlaaghaalt, verkopen de Saoedi’s minder olie. Dat is dan weer in het belang van de Amerikaanse consument, en maakt de onderhandelingen in het Midden-Oosten een stuk makkelijker. Kortom: er zit wel degelijk een geopolitiek aspect aan dit verhaal.
Deregulering is ook goed voor financiële instellingen, al kan het op termijn ook tot ongelukken leiden, weten we inmiddels maar al te goed: op korte termijn fijn, op lange termijn volgt de pijn. De Bromance tussen Trump en Musk kan er ook toe leiden dat Trump met zijn gedroomde imago van showguy volledig gaat voor het 250-jarig bestaan van de Verenigde Staten, in 2027. Het zou zomaar kunnen dat we onder de 47ste president van de VS meemaken dat de Starship van Musks SpaceX op Mars landt en dat de Tesla Optimus-robot daaruit klimt en de Amerikaanse vlag op Mars plant.
En dat Optimus vervolgens in een cybertruck rondrijdt op die planeet. Want als je Mars wilt kolonialiseren, hoeft dat allang niet meer met mensen – robots zijn eigenlijk veel logischer. En laten we eerlijk zijn: er draait al een Tesla eindeloos rondjes om de aarde. Musk is bezeten van Mars, dus logisch dat hij dat ook wil. Al weten we ook dat het met die twee vaak niet lang goed gaat; zowel Trump als Musk houdt het nooit lang vol met mensen uit de inner circle – dat heb je met narcisten. Maar het voordeel van de Oval Office is dat je niet in een hoek kunt worden gedreven.
Sneller toegestaan
Twee van de meest ambitieuze projecten van Tesla zijn de Cybercab en Robovan: zelfrijdende auto’s zonder bestuurder, die de toekomst van mobiliteit zouden kunnen veranderen. De verwachting is dat dergelijke technologische ontwikkelingen onder leiding van Trump sneller toegestaan zouden worden in de VS. Elon Musk steunde Trump niet zomaar; de wederzijdse belangen zijn duidelijk zichtbaar. Een tweede termijn voor Trump betekent mogelijk dat de regelgeving voor autonome voertuigen soepeler wordt, iets waar Tesla enorm van kan profiteren. Deze samenwerking is dus niet alleen gebaseerd op bewondering, maar zeker ook op gedeeld eigenbelang.
Het zou mooi zijn als je ergens kon beargumenteren waarom de verkiezing van Trump géén nadelige gevolgen heeft voor het klimaatakkoord van Parijs. Maar laat het een troost zijn dat zijn ‘herverkiezing’ ook niet per se goed is voor de aandeelhouders van de grote oliemaatschappijen. Dat zie je nu al terug in de koers. Sterker: het is tot nu toe een zeer eenzijdige rally. De aandelen die het meest gestegen zijn, zijn allemaal van de Trump Trade. Goed, in de VS staan de beurzen hoger, maar de bescheiden AEX daalde al van 920 punten met 60 punten naar 860. Simpelweg omdat de beste aandelen niet meer hoger kúnnen en daarom juist dalen.
We vermoeden dat na 20 januari vooral een volatiele periode aanbreekt. Trump I pakte voor de aandeelhouders overigens allerminst verkeerd uit – al eindigde het vrij beroerd door Covid-19. Ook nu starten we weer met een zeer solide basis, al staan er dingen significant te veranderen. De eerste voortekenen van wat ons te wachten staat zijn niet gunstig. De kanarie in de kolenmijn is de tienjaarsrente. Die moeten we wel nauwlettend in de gaten houden. Deregulering en lagere belastingen zullen uiteindelijk positief zijn voor aandelen, vermits de inflatie onder controle blijft – en het rentespook op zolder.
