Het magere zesje voor het Nederlandse ondernemersklimaat is deels te danken aan de (on)zichtbaarheid en (on)voorspelbaarheid van beleid. Op heel veel plekken in de wereld is dezelfde tendens zichtbaar: er dreigt her en der een vacuüm te ontstaan. In de VS weet Donald Trump al wel dat hij hier en daar wat richting kan geven en dreigt hij als vanouds met de sluiting van de overheid. Dat is op het laatste moment voorkomen, maar de toon is duidelijk: in de toekomst gaat het anders, en zo niet, dan leggen we de boel plat en ontstaat er een vacuüm.
Maar in heel veel andere plekken in de wereld is dat vacuüm heviger: Duitsland wacht op verkiezingen en In Frankrijk is President Emmanuel Macron vleugellam, om van het Midden-Oosten nog maar te zwijgen. In Syrië moet je nog maar afwachten waar de regimewisseling op uitdraait, maar precedenten in Irak en Libië voorspellen weinig goeds voor het toekomstige investeringsklimaat.
Windstilte
Het bedrijfsleven in Europa begint ook de gevolgen van het vacuüm te merken: bij Volkswagen staan duizenden banen op de tocht, de Volksbank zal ook niet ongeschonden door de reorganisatie komen. Op heel veel plekken in de wereld is sprake van een soort windstilte, met donkere wolken die we in de verte al zien hangen. Op sommige gebieden is wel te voorspellen uit welke hoek de wind gaat waaien en daar kun je op anticiperen, in onder meer de VS en China. Bij bedrijven groeit de ruimte voor tegenvallers, zoals bij Novo Nordisk, dat ruim 20% op een dag verloor na tegenvallende testresultaten.
Nu Trump ook de grote angel van een mogelijk wegzenden van Fed-baas Jerome Powell eruit heeft gehaald, komt daar iets van stabiliteit, terwijl we in Europa echt een luwte zien ontstaan: consumenten zijn terughoudend, lange rentes blijven hoog terwijl de ECB de korte rente verlaagt, en bedrijven moeten terugschakelen en anticiperen op een lagere inzet en mogelijke handelstarieven. Dat kan zomaar een transformatieperiode opleveren.
Financiële systeem transformatie
In de aanloop naar zijn inauguratie op 20 januari heeft de nieuwe oude president de contouren van zijn nieuwe beleid al vormgegeven door middel van zijn benoemingen en eisen richting Congres en Senaat. Vooralsnog wordt Jerome Powell gedoogd, maar laat Trump zijn ambities al duidelijk horen. Het einde van het schuldenplafond is onderdeel van zijn eisenpakket. De benoeming van crypto advocaten is de opmaat voor een verdere omarming van blockchaintechnologieën door de inkomende Amerikaanse regering. De verandering van wetten en regels die dat met zich mee gaat brengen zal tot een transformatie van het financiële systeem leiden. In de afgelopen weken hebben we onze portefeuilles daarop aangepast en waar nodig zullen we verdere aanpassingen doorvoeren.
Voor beleggers leidt dit alles tot een nieuwe beleggingsdynamiek. Ongetwijfeld zullen de zeven grootste bedrijven weten te anticiperen en profiteren van deze beweging, al zullen de onderlinge verschillen groot zijn. Zo zal Tesla op pole-position staan met zijn CEO als nieuw Pollfluencer – een succesvol beïnvloeder van de politiek. Maar ook andere bedrijven zullen goed in staat zijn om van de nieuwe disruptie te profiteren.
Wat te denken van de crypto-industrie en bedrijven als Coinbase, Robinhood en andere cryptobeurzen? De ruimtevaartindustrie die versneld een mantel van satellieten om de aarde zal brengen en daarmee de communicatiewereld op zijn kop kan zetten? Of zelfsturende systemen die taken van de mens kunnen overnemen. Wat als robotisering inderdaad een hoge vlucht neemt en een nieuwe economische revolutie teweeg gaat brengen?
Deze transformaties bieden grote kansen voor ondernemers en beleggers. We moeten er dan wel open voor staan en de kansen grijpen. Op naar een mooi 2025!
