Dit is de eerste nieuwsbrief onder Trump 2.0, en zoals we bij onze outlook-bijeenkomsten uitspraken: het kon wel eens een disruptieve periode worden. Die voorspelling is tot nu toe uitgekomen, en dat komt op allerlei gebieden naar voren. Het is apart om te zien hoe iedereen nu bakzeil haalt en bijvoorbeeld het hele diversiteitsbeleid in één keer naar de prullenbak wordt verwezen. Het lijkt of alle normen uit het verleden weggevaagd worden, maar de hoofdlijn is nog altijd dat we in afwachting zijn van de exacte invulling van de maatregelen die Trump voor de VS en de wereld in petto heeft, vooral op het gebied van tarieven en handelsbeperkingen.
De grote lijn is dat heilige huisjes worden afgebroken in deze disruptieve periode. Of het nou gaat om wet- en regelgeving, overheidsuitgaven of geopolitieke verhoudingen, dat maakt niet zoveel uit: alles gaat op de schop en dat gebeurt niet bepaald met fluwelen handschoentjes. De consequentie kan zijn dat veel bedrijven zich op een snelle manier aanpassen: ‘Michelinmannetje’ Bibendum zal Duolingo op zijn telefoon nodig hebben om zo snel mogelijk van het Frans naar het Engels te vertalen, nu de productie meer naar de VS zal verplaatsen, als direct gevolg van Trumps aangekondigde nieuwe tarieven. Hogere productiekosten en hogere belastingen zetten de concurrentiepositie van Frankrijk onder druk. Trumps tarieven zijn daar een schepje bovenop, waardoor de bandenfabrikant bedrijfseconomische afwegingen moest maken.
Schoktherapie in disruptieve periode
Behalve bedrijven komt ook het hele overheidsapparaat in beweging. Musk zet met een schoktherapie de hele boel op zijn kop, als onderdeel van een groter, doordacht plan. Trump is voor een renteverlaging allang niet meer alleen afhankelijk van Fed-baas Jerome Powell, maar neemt ook zelf maatregelen die tot verlaging van de rente kunnen leiden, zoals het fors terugbrengen begrotingstekort en afbouwen van de staatsschuld. De rente laat nu al een licht dalende tred zien. Het afbouwen van de staatschuld, het aanjagen van de economie, mede door weghalen van wet- en regelgeving, kan ertoe leiden dat de bbp-verhoudingen zullen verbeteren. Dat op zichzelf kan ertoe dat de leiden dat de rente daalt, wat voor de Amerikaanse consument een lastenverlichting betekent.
Maar de eerste voortekenen zijn er dat in Europa behoorlijke investeringen kunnen plaatvinden om competitief te blijven, met name op het gebied van technologische ontwikkeling. Er kan een inhaalslag plaatsvinden om de achterstand ten opzichte van Azië en de VS in te lopen. Dat kan bijna alleen maar door te investeren in de nieuwe industrieën, hier en nu.
Trumps eigen Marshallplan
Intussen kan het recente telefoontje tussen Donald en Vladimir verstrekkende gevolgen hebben voor de stabiliteit in Europa. Mogelijk biedt het beleggers een kans om te profiteren van een soort Marshallplan voor de wederopbouw van Oekraïne. Al zal dat in deze variant ongetwijfeld vooral een Trumpplan blijken. Slechts een paar maanden geleden hadden Europese bouwbedrijven nog kunnen meedingen naar opdrachten die in Oekraïne te verkrijgen waren. Maar nu staan ze op voorhand buitenspel, omdat Trump heeft aangekondigd niet te zullen handhaven op anti-omkopingswetgeving. Als je als bouwer een envelopje inlevert bij de bevoegde instanties, kan de opdracht je nauwelijks ontgaan.
Voor Europese bedrijven is dat vooralsnog verboden, waardoor het erop lijkt dat bedrijven als Bouygues en Hochtief buitenspel staan. Omkoping hoeft niet langer met ingewikkelde constructies via Panama, maar kan gewoon rechtstreeks, met de zegen van Trump. Ook daarom zullen de kaarten op het wereldtoneel opnieuw geschud worden. Dus de disruptie waar Donald garant voor staat tekent zich nu al in duizelingwekkend tempo af. De komende weken hopen we meer duidelijkheid te krijgen over de toekomstige usance in de wereld. In afwachting daarvan zal een aantal bedrijven zijn investeringsbeslissingen uitstellen. De vraag is wat dat gaat doen met de economische groei. Oftewel: hoe wapen je je het best tegen deze disruptieve periode?
