September is bij uitstek de maand waarin het Amerikaanse Supreme Court heel veel beslissingen neemt die wereldwijd van groot belang zijn. Het hoogste rechtscollege van het land zal onder meer oordelen over de legitimiteit van het ontslag van Fed-lid Lisa Cook, én van de importheffingen. Dat gaat wel om 1000 miljard dollar die de Amerikanen al dan niet moeten terugbetalen, en het kan gigantische problemen veroorzaken op de algehele balans.
Ook de inzet van de Nationale Garde in grote steden is een heet hangijzer. Je kunt eigenlijk wel zeggen dat het Court de vrijheid van president Donald Trump gaat inperken, of hem juist geen strobreed meer in de weg legt. De negen leden van het Supreme Court zijn – volledig anders dan bij de Fed – in beginsel benoemd voor het leven. En aangezien de oudste rechter nu 77 is, kunnen ze ook nog wel even mee. Ook de benoemde Democraten zijn relatief jong, en tenzij ze door de bliksem geraakt worden komen er dus geen posten in aanmerking voor nieuwe benoemingen.
Cruciale fase
Daarmee is het Supreme Court in feite het orgaan waar Trump in de komende periode de minste invloed op kan uitoefenen, maar dat wel zijn macht kan maken of breken. En dat weten we allemaal in de komende maand. Voor heel veel dossiers zal dat uitermate bepalend zijn, ook voor de rente en de dollar. Dus hoewel het niet uit de koker van banenrapporten of handelsbalansen komt, breekt daarmee een cruciale fase aan. Eigenlijk is de grote onderliggende vraag: functioneert het Amerikaanse rechtssysteem nog? Dát gaan we eigenlijk allemaal de komende maand zien.
We zien de opmaat daarvan al: de Amerikanen beginnen zich te mengen in het beleggingsbeleid van het Noorse pensioenfonds, dat heeft aangekondigd aandelen Caterpillar te zullen verkopen. Trump heeft al gedreigd met hogere handelstarieven, wat erop duidt dat hij het beschouwt als een noodtoestand – en dat geldt ook voor andere dossiers. Daarmee kan het wel een gamechanger zijn, in een periode waarin bedrijven zich losmaken van de Amerikaanse invloedsfeer en op zoek gaan naar een toekomst onder een nieuwe wereldorde.
Wereldspeler op AI-gebied
Wellicht moeten we het belang dat ASML in Mistral ook wel in dat licht zien. Zeker, het zal geen toeval zijn dat de nieuwe ASML-baas een geboren Fransman is. Maar het feit dat Mistral in feite het enige serieuze AI-bedrijf van Europese origine is dat een serieuze kans maakt om wereldspeler te worden op AI-gebied, is ook van een niet te onderschatten belang. ASML is zo in staat om te zien waar de volgende generatie chips aan moet voldoen, en hoe je het tussenstation van de chipbouwers kunt overslaan en direct in de laag van de consument kunt participeren.

Zo kiest de ASML geen partij voor een van de afnemers, maar kruipt het in de rol van de gebruiker van hun gebruikers. Dat is minder bedreigend, en zeer strategisch. Frankrijk kan zo, ongeacht welke regering er komt, een westerse inslag behouden. Liberté zal zo in ieder geval haar waarde behouden en dat maakt het de meest veilige plek om een belang te nemen.
Direct effect
Ook de rente kan de komende tijd bepalend zijn. We zien een heel duidelijke terugval van de Amerikaanse economie, met een stilvallende banengroei en razzia’s op vermeend illegale werknemers bij buitenlandse bedrijven – lees: investeerders. Dat verhult misschien de daadwerkelijke diepe val van de Amerikaanse economie, en ook het directe effect daarvan: een au-pair uit Puerto Rico die naar huis wordt gestuurd kan ertoe leiden dat mensen zélf niet in staat zijn om te werken. Íemand zal immers toch op de kinderen moeten passen.
En op termijn kan het nog een ander probleem veroorzaken: dat de vergrijzing nog veel harder toeslaat, doordat de mensen die het land nog binnen komen om de Amerikaanse droom na te streven over het algemeen een lagere leeftijd hebben dan de gemiddelde pensionado in Florida. Onderliggend is er op verschillende vlakken behoorlijk snel geschakeld – zie ASML met Mistral en de NAVO-lidstaten die de gelederen razendsnel sluiten om hun defensie te verbouwen.
Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat de doorgaans liberaal denkende leiders van de techbedrijven voor de camera de ring van de keizer in de Washingtonse dependance van Mara Lago kussen, terwijl ze ondertussen onder water bezig zijn om hun bedrijven te wapenen tegen de desastreuze gevolgen van Trumps immigratiebeleid. In dat kader is het interessant om te kijken hoeveel verschillende nationaliteiten er werken bij bedrijven als Apple, Facebook en Nvidia. Op het moment dat dat in het gedrang komt en je talent pool niet meer aangeboord kan worden, dreigen de American dreamers niet meer terecht te kunnen in de VS. Dan zullen ze hun heil elders zoeken.