Lessen uit het verleden?

De record-inflatie dwingt centrale bankiers tot harde maatregelen zoals renteverhogingen, en dat maakt beleggers zenuwachtig.

Na jaren van lage inflatie en een lagere rente als oplossing voor elke financiële crisis is dit feest voor beleggers nu echt voorbij. De methadonbus op het Beursplein is gesloten, vertrokken en komt niet meer terug. Beleggers moeten afkicken, wennen aan de nieuwe (of oude) realiteit en dat gaat gepaard met een cold turkey-kater. Maar het is wel de weg naar een nieuwe gezondere situatie.

Nieuwe of oude normaal?

Hiermee komt een einde aan ruim 14 jaar van crisisbestrijding middels renteverlagingen. In het voorjaar van 2008, vlak voor de Grote Financiële Crisis (GFC), noteerde de 10-jaarsrente nog 4,6%. Begin 2022 noteerde diezelfde rente -0,20%. Tijdens de GFC, maar ook tijdens de eurocrisis in 2011, de Russische crisis na de annexatie van de Krim in 2014  en de Covid-pandemie werden allemaal bestreden met hetzelfde verslavende medicijn: renteverlagingen. Zelfs tot onder nul…

Beleggers, maar ook ondernemers, genoten van het bijna gratis geld. Inflatie was er nauwelijks en alleen spaarders klaagden dat dit niet normaal was. Het nieuwe normaal van gratis geld was ook niet normaal. Terwijl iedereen met onroerend goed, aandelen of andere bezittingen profiteerde van de stijgende waarde, deels gedreven door de dalende rente.

In het oude normaal daalde de rente niet voortdurend, en werd de waardestijging gehaald uit verbetering van de onderliggende assets. En daar gaan we naar terug, het oude normaal met een rente die fluctueert tussen grofweg 3% en 5%. Stijging van aandelenkoersen moet komen uit positieve ontwikkelingen binnen het bedrijf en een licht groeiende economie.

We zijn er nog niet, bij het oude normaal. Er zijn nog een paar hindernissen te nemen. De economie moet afkoelen om inflatie te laten dalen. De inflatie moet dalen om de rente niet te ver te laten stijgen. De rente moet niet te ver stijgen omdat dat een lange, diepe recessie kan veroorzaken. Daar zijn beleggers terecht bang voor en dat vertaalt zich in de huidige lage koersen.

Naar normaal via een spiraal?

Bij die stijgingen moeten we niet in een spiraal terechtkomen. Zo kan een stijging van de rente in de VS voor een sterkere dollar zorgen. Dat zorgt er weer voor dat producten en grondstoffen die in USD worden afgerekend duurder worden. En daar zit een belangrijk deel van de pijn. De USD is fors gestegen en dat compenseert vooralsnog voor de daling van veel grondstofprijzen zoals olie, gas en graan. Dat zorgt ervoor dat inflatie wat langer hoger blijft dan we ingeschat hadden. Maar de daling lijkt ingezet en minder positief nieuws uit de economie is nu positief nieuws, omdat dat kan duiden op een pauze in de renteverhogingen van de Fed. En zo vermijden we de spiraal op weg naar het oude normaal.

De lessen uit het verleden

In deze onrustige periode zijn beleggers op zoek naar houvast. Die houvast kan deels gevonden worden in de vorige periode waarin de rentes in een korte periode hard opliepen, de grote financiële crisis van 2008. In die periode vreesden beleggers voor de kredietwaardigheid van banken en bedrijven. Het gevolg was dat de renteopslag in korte tijd gigantisch opliep. Een min of meer vergelijkbare situatie als nu. Uit angst voor een recessie (die ook inderdaad volgde) werden groeiaandelen hard afgestraft. Dat valt terug te zien in de beweging van de Nasdaq, de beurs voor technologieaandelen. Vanaf 2006 is in onderstaande grafiek te zien de vergelijking van de Nasdaq met de Dow Jones. Het hoogste punt van de Nasdaq werd genoteerd in oktober 2007. In maart 2009 stond die index bijna 60% lager om vanaf dat punt weer een forse rally te laten zien.  

In maart 2012 stond de Nasdaq ruim 75% hoger dan het laagst punt van maart 2009. De Dow Jones steeg in de vergelijkbare periode met 45%.

Vanaf dat laagst punt in maart 2009 tot eind 2021 treedt een groot verschil op tussen de Dow Jones en de Nasdaq. De Dow Jones stijgt met een keurige 380% terwijl de Nasdaq een duizelwekkende 928% stijgt. De AEX-index stijgt in deze periode met 250%.

Verleggen we de meetlat naar eind september, dan worden de getallen natuurlijk anders. Dan blijft er respectievelijk 284%, 591% en 198% over van de winsten.

Moraal van het verhaal

Het blijkt maar weer: beleggen is niet zonder risico, zo laten de heftige bewegingen en dalingen ons zien. Maar het blijkt ook dat als je een goed gespreide portefeuille hebt, je focust op innovatieve bedrijven, én je de beleggingshorizon stelt op minimaal 5 jaar er een grote kans is dat je dan beloond wordt met superieure resultaten.

Dit soort periodes zijn vaak achteraf de beste periodes om juist te kopen. Dat is niet altijd even makkelijk, en ook niet zonder risico. Maar met de overtuiging dat je meer dan 900 fantastische vernieuwende bedrijven in portefeuille hebt, die zorgvuldig zijn geselecteerd door de beste fondsmanagers, hebben onze relaties een portefeuille die in het verleden een fantastisch rendement heeft gemaakt en dat ook in de toekomst weer zal doen. Bovendien zijn die aandelen nu heel aantrekkelijk geprijsd. De lessen uit het verleden leren dat de tijd alle wonden heelt, ook die van beleggers.