China smult van Afghaanse bodemschatten

Enkele uren nadat de Taliban de Afghaanse hoofdstad Kabul en het presidentieel paleis hadden ingenomen, zocht China al toenadering. Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken meldde dat Beijing uitziet naar samenwerking. En ook de Taliban hebben daar wel oren naar.

Compleet nieuw is die wederzijdse interesse niet. Eind juli ontmoette Wang Yi, de Chinese minister van Buitenlandse Zaken, al een Taliban-delegatie. Om politieke inmenging in internationale kwesties is het de Chinezen hoogstwaarschijnlijk niet te doen. Eerder gaat het om economische belangen, gericht op de Afghaanse rijkdom aan zeldzame grondstoffen. Deze, vaak moeilijk te winnen, metalen worden toegepast in onder meer elektronica, elektrische voertuigen, satellieten en vliegtuigen.

Minerale reserves van jewelste

Het gaat om mineralen als goud, platina, lithium, uranium en aluminium. De waarde ervan kan volgens een rapport van The Diplomat oplopen tot $3 biljoen. De nieuwssite baseert zich op Ahmad Shah Katawazai, een voormalige Afghaanse diplomaat in Washington. China kijkt ongetwijfeld likkebaardend naar deze wereldwijd ongeëvenaarde minerale reserves.

Zeldzame aardmetalen

Volgens de United States Geological Survey (USGS) bevat de Afghaanse bodem in totaal zeker 60 miljoen ton koper, 2,2 miljard ton ijzererts en 1,4 miljoen ton zeldzame \’aardelementen\’. De Afghaanse provincie Ghazni kan met haar potentiële lithiumafzettingen moeiteloos de concurrentie aan met wereldwijd koploper Bolivia. China domineert nu zelf al de mondiale markt voor zeldzame aardmetalen. In 2018 was het land verantwoordelijk voor 120.000 ton of 70% van de totale hoeveelheid zeldzame aardmetalen.

Tot nu toe bleven de Chinese investeringen in Afghanistan beperkt. Maar de kans is groot dat dat op korte termijn verandert. Het land heeft al aangekondigd dat het de Taliban hoogstwaarschijnlijk erkent als het officiële leiderschap van Afghanistan. En dan kan het snel gaan met de dealtjes tussen beide landen – en kan het Westen zomaar het nakijken hebben.

Bedreiging van technologie

China profiteerde mede door toetreding tot de WTO de afgelopen jaren fors van de explosie van consumentenelektronica. Maar inmiddels wordt technologie steeds meer gezien als een bedreiging, in een wereld die steeds minder globaliseert en waar nationalisme hoogtij viert. Het belang van robuuste systemen wint het steeds vaker van de roep om efficiency, die jarenlang de boventoon voerde.

Stijgende energietarieven en duurdere logistiek hebben ook invloed op de samenstelling van de portefeuilles van beleggers. Aan de andere kant zullen big data, robotisering en kunstmatige intelligentie elkaar versterken. En door de stijgende loonkosten in Azië verhuist mogelijk meer productie naar Europa en de VS. Als een stijgende arbeidsproductiviteit en innovatie de tekorten aan grondstoffen kunnen compenseren, kan China zomaar aan het kortste eind trekken.