Na jaren van lage rente, mede door het opkoopprogramma van de ECB, lijkt de ECB zich nu op te maken voor het afbouwen van dit programma. Wat zijn de gevolgen van deze ommekeer?
€ 30 miljard per maand
Onder het huidige programma dat de ECB in maart 2015 startte, koopt de centrale bank maandelijks voor € 15 miljard aan obligaties op. Dit wordt verdeeld over merendeels staatsobligaties van de verschillende lidstaten waarbij de grootte van de economie en een aantal andere factoren bepalen hoe het maandelijkse bedrag precies wordt verdeeld. Het opkoopprogramma heeft er in ieder geval voor gezorgd dat de rente in de Eurozone laag is gebleven. Het huidige programma loopt tot september van dit jaar.
De economie herstelt en de zorgen verdwijnen
Tijdens een publiek optreden eerder deze week stelde de hoofdeconoom van de ECB, Peter Praet, dat de onderliggende kracht van de economie ertoe zou leiden dat de inflatie in de EU naar de doelstelling van 2% zou stijgen. Jens Weidmann, de centrale bankier van Duitsland en lid van het bestuur van de ECB, maakte opmerkingen van gelijke strekking. Hij noemde de verwachtingen van de markt dat de ECB zou stoppen met het opkoopprogramma, reëel.
De gevolgen van de stop
We mogen er dus vanuit gaan dat de ECB in september gaat stoppen met het opkopen van obligaties. De gevolgen voor de markt zullen zijn dat de 10-jaars rente zal gaan stijgen. Voor financiële waarden en pensioenfondsen is dit goed nieuws, en hoewel de kosten van financieringen voor de meeste particulieren zullen oplopen is dit ook voor hen goed nieuws. De belangrijkste reden die Jens en Praet noemen is de stijgende inflatie. Juist die inflatie of geldontwaarding is goed voor de bezitters van schulden. Dus hoe gek het ook klinkt, een hogere rente is goed nieuws voor schuldenaren, zolang ze maar niet te veel schuld hebben. Bij te veel schuld zal de oplopende rente als een molensteen gaan werken.
Balanslezen wordt weer belangrijk
Obligaties van landen of bedrijven met te veel schuld ten opzichte van hun kasstroom zullen in de problemen komen. Het aantal faillissementen zal toenemen en een land als Italië zal nog meer begrotingsdiscipline moeten laten zien om zichzelf te kunnen blijven financieren. De politieke onrust van de afgelopen weken was voor de Italianen een voorproefje op een scenario waarbij ze geen discipline laten zien.
Voor beleggers is het dus belangrijk om goed de balans door te nemen van de investering die ze op het oog hebben. Bedrijven met veel cash zullen hier in de toekomst weer een vergoeding voor kunnen krijgen hetgeen als extra winst kan worden gezien. Bedrijven met veel schuld zullen een daling van de winst laten zien, simpelweg omdat ze meer aan rente kwijt zullen zijn.
Positief effect voor beleggers
Bij Mercurius Vermogensbeheer kijken we met vertrouwen naar de komende periode waarin de rente gaat oplopen. Onze cliënten hebben in hun portefeuilles bedrijven met sterke balansen en goede kasstromen die zullen excelleren in een omgeving van stijgende rente. We mogen daarbij opmerken dat die rente vooral gaat oplopen omdat de economie in een sterke conditie verkeert, groeit, en derhalve een verhoging van de rente aankan.
In de komende week zal Draghi tijdens de persconferentie van de ECB nader ingaan op de afbouw van het opkoopprogramma. Dit kan opnieuw voor nervositeit onder beleggers zorgen.